Yaşamımızı sürdürdüğümüz gezegenimizde oldukça hayret verici bitkiler ve canlılar yaşamaktadır.Sekoya ağacı bunlardan sadece biri.Tabi oldukça devasa boyutları ve binlerce yıl yaşaması ile ünlendiğini söyleyebiliriz..
Ana vatanı Kuzey Amerika olan sekoya ağacı,yaklaşık 110-120 metre kadar uzayabiliyor. Yaşam süresi ise 2000-3000 yıl kadar olduğu tahmin ediliyor. Nemli ve yağışlı bölgeleri seven sekoya ağacı için,ülkemizde Karadeniz bölgesi iklimi yaşam koşullarına uygun.
Dev sekoyaların bu kadar uzun yıllar yaşam sürmesini sağlayan en önemli özelliği ise oldukça kalın kabuğa sahip olmalarıdır. Yeterli erişkinliğe ulaşmış bir sekoya ağacının yaklaşık 40 cm kalınlığında kabuğu olabiliyor.
Kabuğun kalın olmasının yanı sıra, kabuğunda mazı tozu denilen toz sayesinde böcekleri kendisinden uzak tutar. Böylece istilaya uğramadığı ve herhangi bir haşere yarası almadığı için binlerce yıl hüküm sürer. Ayrıca kabuğunda reçine benzeri bir salgı da bulunmaz. Bu özelliği sayesinde de orman yangınlarında diğer iğne yapraklı ağaçlara oranla daha az etkilenir.
Sekoya ağacı hastalığa oldukça dayanıklıdır
Uzun süre yaşamasının illaki altta yatan nedenleri olmalı değil mi? Onlardan bir tanesi de tanen adı verilen bir kimyasal bileşendir. Bu kimyasalın sekoyalar için hayati önemi vardır. Sekoya ağacını hastalıklardan koruyarak uzun yıllara meydan okumasına olanak sağlar.
Sekoyalar heybetleri ve uzun süre yaşamaları ile ün salmalarına rağmen,yer altında aslında o kadar üne sahip değiller. Kökleri oldukça yüzeysel ilerlediği için aslında toprağa sanıldığı kadar derinden inmiyor.
Sekoya ağaçlarının hayret verici özelliklerden biri ise, kabuğunun hemen altında bulunan kambiyum adındaki canlı dokuya güneş ışığı vurduğunda sürgün verebilmesidir. Eğer bir sekoya ağacının dalını keser veya koparırsanız, o yerden yeni bir dal çıkar ve eskisinden de güçlü olur.
Sekoya ağacı etrafında çok fazla bitki örtüsü bulunmasına pek tahammül edemez. Adeta yalnız olmayı ve yalnız kalmayı severler diyebiliriz. Zira toprağa dikine değilde daha çok yana ve yüzeysel ilerleyen kökleri bunun nedenini açıklar nitelikte. Etrafında bitki örtüsü ve diğer ağaçların olmayışı sekoyanın gelişimini hızlandırır.
Bugüne kadar kayıtla geçmiş en büyük ve en geniş sekoya ağacı
Sekoya ağaçlarının bu kadar ünlenmesinin nedeni,alışılmışın dışında genişliğe ve boya sahip olmalarıdır. Bugüne kadar kayıtlara geçmiş en uzun sekoya ağacına Hyperion ismi verilmiştir. 115.6 metre boyuna ulaşan ağaç, Kuzey Kaliforniya’da hâlâ dimdik ayaktadır.
Amerika iç savaşı esnasında görev yapmış olan ve Amerika tarihî için önemli yer tutan General Sherman. Birliği tarafından manyak general olarak adlandırılan generalin ismini taşıyan bir sekoya yaşıyor. 32 metre çapı ve 85 metre boyu ile yaşayan en geniş sekoya ağacıdır. Yaklaşık 2000 yıldır yaşadığı düşünülen ağaç,halen daha Amerika Ulusal Parkında ziyaretçilerini bekliyor.
İnanılmaz boyuttaki sekoyaların aslında 2-3 cm boyutunda tohumları olduğunu biliyor muydunuz?
Bu kadar büyük bir ağacın küçücük tohumlarının olması insana şaşırtıcı gelebiliyor. Ancak sekoya ağaçları o meşhur dev boyutlarına ulaşmadan önce yani daha tohum iken sadece 2-3 cm boyutunda olurlar. Tabi ondan sonra bir 2-3 bin yıl beklemek gerekiyor.
Sekoya ağaçlarının belki de en meşhur en bilinen fotoğrafı bu fotoğraftır. Bu kadar tanınmasını sağlayan da aslında geçmişte insanların yapmış olduğu tahribatı anlatmak için sekoyaların örnek gösterilmesi diyebiliriz.
19. ve 20. yüzyıllarda ağırlık kazanan inatlaşma nedeniyle,Kuzey Amerika’da maalesef ciddi sayıda sekoya kesimi yapıldı.
Okumaya değer bir başka konu olan karbon ayak izi hakkında makaleyi de okurmusunuz?
Kaynak olarak burada yer alan materyallerden faydalandım.
